Osmanlı Vergi Sistemi:
A. Şer’i Vergiler (Dini, Kur’an a dayalı):
* Öşür (Aşar): Müslümanlardan alınan toprak ürünü vergisidir. Ürünün 1/10u oranındadır.
* Haraç: Müslüman olmayanlardan (gayrimüslimlerden) alınır. 1/5 oranındadır.
* Cizye (Kelle, baş vergisi): Müslüman olmayan erkeklerden askerlik yapmadıkları için alınan vergidir.
B. Örfi Vergiler (Padişah iradesi ile):
Çift Resmi: Reayanın (köylü) sipahiye (tımar beyi) ödediği toprak vergisidir.
Çiftbozan: Toprağını izinsiz olarak terk eden yada 3 yıl üst üste ekmeyenden alınan vergidir.
Avarız: Olağanüstü hallerde, divanın kararı ve padişahın emri ile toplanan vergilere denir.
Yönetim Birimi Yönetici
Eyalet Beylerbeyi
Sancak Sancakbeyi
Kaza Kadı
Köy Tımar Beyi
Lonca Sistemi:
* Osmanlı devletinde, esnaf ve sanatkarların dayanışma amacıyla kurdukları örgütlerdir. Loncada çırak ve kalfalara eğitim verilmiştir.
* Fiyat ve kalite kontrolü yaparak, hem üretici hem tüketici korunur.
OSMANLI EKONOMİSİ
GELİRLER:
• Savaş Ganimetleri
• Cizye Vergisi
• Haraç Vergisi
• Öşür (Aşar) Vergisi
• Müsadere
• Ağnam Vergisi
• Avarız Vergisi
• Gümrük Vergisi
• İhracat gelirleri
• İltizam gelirleri
• Bağlı beyliklerin ödediği vergiler
• Savaş Tazminatları
• Tarım Gelirleri
• Orman, tuzla, maden gelirleri
• Çiftbozan Vergisi
GİDERLER:
• Saray Masrafları
• Savaş Harcamaları
• Ulufe ve Cülus ödemeleri
• Savaş Tazminatları
• İthalat Harcamaları
• Maaşlar
• Islahat giderleri
OSMANLI ORDUSU
Eyalet Askerleri (Tımarlı Sipahiler):
• Tımar (dirlik) sistemine dayanır.
• Devletten maaş almazlar.
• Toprağa dayalı bir sistemdir.
• Devletin para harcamadan oluşturduğu bir ordudur.
• Genelde atlı askerlerden oluşur.
• İstanbul dışında bulunurlar.
• Ordunun kanatlarını oluştururlar.
• Sadece savaş zamanı asker, diğer zamanlarda çiftçidirler.
Kapıkulu Ordusu (Kullar):
• Pençik ve Devşirme sistemine dayanır.
• İstanbul’da bulunurlar ve ordunun merkezini oluştururlar.
• Padişahı koruyan birliklerdir.
• Profesyonel ve sürekli askerlerdir.
• Üç ayda bir ULUFE adı verilen maaşı alırlar.
• Padişah değişikliğinde CÜLUS bahşişi alırlar.
• I.Murat döneminde kurulmuş ve II.Mahmut döneminde kaldırılmıştır.
• Yeniçeriler bu gruba mensupturlar.
DİVAN ÜYELERİ:
Vezir-i Azam: Başbakan
Kazasker: Adalet Bakanı
Defterdar: Maliye Bakanı
Nişancı: Tuğracı, tımar dağıtıcısı
Şeyhülislam (Müftü): Ulemanın başı
Reisülküttab: Dışişleri bakanı
Kaptan-ı Derya: Donanma komutanı
Yeniçeri Ağası: İstanbul’un güvenliğinden sorumludur.
A. Şer’i Vergiler (Dini, Kur’an a dayalı):
* Öşür (Aşar): Müslümanlardan alınan toprak ürünü vergisidir. Ürünün 1/10u oranındadır.
* Haraç: Müslüman olmayanlardan (gayrimüslimlerden) alınır. 1/5 oranındadır.
* Cizye (Kelle, baş vergisi): Müslüman olmayan erkeklerden askerlik yapmadıkları için alınan vergidir.
B. Örfi Vergiler (Padişah iradesi ile):
Çift Resmi: Reayanın (köylü) sipahiye (tımar beyi) ödediği toprak vergisidir.
Çiftbozan: Toprağını izinsiz olarak terk eden yada 3 yıl üst üste ekmeyenden alınan vergidir.
Avarız: Olağanüstü hallerde, divanın kararı ve padişahın emri ile toplanan vergilere denir.
Yönetim Birimi Yönetici
Eyalet Beylerbeyi
Sancak Sancakbeyi
Kaza Kadı
Köy Tımar Beyi
Lonca Sistemi:
* Osmanlı devletinde, esnaf ve sanatkarların dayanışma amacıyla kurdukları örgütlerdir. Loncada çırak ve kalfalara eğitim verilmiştir.
* Fiyat ve kalite kontrolü yaparak, hem üretici hem tüketici korunur.
OSMANLI EKONOMİSİ
GELİRLER:
• Savaş Ganimetleri
• Cizye Vergisi
• Haraç Vergisi
• Öşür (Aşar) Vergisi
• Müsadere
• Ağnam Vergisi
• Avarız Vergisi
• Gümrük Vergisi
• İhracat gelirleri
• İltizam gelirleri
• Bağlı beyliklerin ödediği vergiler
• Savaş Tazminatları
• Tarım Gelirleri
• Orman, tuzla, maden gelirleri
• Çiftbozan Vergisi
GİDERLER:
• Saray Masrafları
• Savaş Harcamaları
• Ulufe ve Cülus ödemeleri
• Savaş Tazminatları
• İthalat Harcamaları
• Maaşlar
• Islahat giderleri
OSMANLI ORDUSU
Eyalet Askerleri (Tımarlı Sipahiler):
• Tımar (dirlik) sistemine dayanır.
• Devletten maaş almazlar.
• Toprağa dayalı bir sistemdir.
• Devletin para harcamadan oluşturduğu bir ordudur.
• Genelde atlı askerlerden oluşur.
• İstanbul dışında bulunurlar.
• Ordunun kanatlarını oluştururlar.
• Sadece savaş zamanı asker, diğer zamanlarda çiftçidirler.
Kapıkulu Ordusu (Kullar):
• Pençik ve Devşirme sistemine dayanır.
• İstanbul’da bulunurlar ve ordunun merkezini oluştururlar.
• Padişahı koruyan birliklerdir.
• Profesyonel ve sürekli askerlerdir.
• Üç ayda bir ULUFE adı verilen maaşı alırlar.
• Padişah değişikliğinde CÜLUS bahşişi alırlar.
• I.Murat döneminde kurulmuş ve II.Mahmut döneminde kaldırılmıştır.
• Yeniçeriler bu gruba mensupturlar.
DİVAN ÜYELERİ:
Vezir-i Azam: Başbakan
Kazasker: Adalet Bakanı
Defterdar: Maliye Bakanı
Nişancı: Tuğracı, tımar dağıtıcısı
Şeyhülislam (Müftü): Ulemanın başı
Reisülküttab: Dışişleri bakanı
Kaptan-ı Derya: Donanma komutanı
Yeniçeri Ağası: İstanbul’un güvenliğinden sorumludur.