Isaac Newton, (d. 4 Ocak 1643 – ö. 31
Mart 1727). İngiliz fizikçi, matematikçi, astronom, mucit, filozof ve
simyacıdır. Tarihteki en büyük matematikçi ve bilim adamlarından biri
olduğu düşünülür. Bilim devrimine ve heliyosentirizm'in gelişmesinde
büyük katkıları olmuştur.
Hayatı
Isaac Newton 4 Ocak 1643'te İngiltere'nin Lincolnshire kentinde
doğdu. Çiftçi olan babasını doğumundan üç ay önce kaybetmişti. Annesi
ikinci kez evlendi. İkinci evlilikten üç üvey kardeşi olan Isaac
anneannesinde kalıyordu. On iki yaşında Grantham'da King's School'a
yazılan Newton, bu okulu 1661'de bitirdi. Aynı yıl Cambridge
Üniversitesi'ndeki Trinity Kolej'e girdi. Nisan 1665'te bu okuldan
lisans derecesini aldı. Lisansüstü çalışmalarına başlayacağı sırada
ortalığı saran veba salgını yüzünden üniversite kapatıldı.
Salgından korunma amacıyla annesinin çiftliğine sığınan Newton,
burada geçirdiği iki yıl boyunca en önemli buluşlarını gerçekleştirdi.
1667'de Trinity Kollej'e öğretim üyesi olarak döndüğünde diferansiyel
ve integral hesabın temellerini atmış, beyaz ışığın renkli
bileşenlerine ayrıştırılabileceğini saptamış ve cisimlerin
birbirlerini, uzaklıklarının karesi ile ters orantılı olarak çektikleri
sonucuna ulaşmıştı. Çekingenliği yüzünden Newton her biri bilimde
devrim yaratacak nitelikteki bu buluşların çoğunu uzun yıllar sonra
(örneğin türev ve integral hesabı 38 yıl sonra) yayınlamıştır.
Lisansüstü çalışmasını ertesi yıl tamamlayan Newton 1669'da henüz
27 yaşındayken Cambridge Üniversitesi'nde matematik profesörlüğüne
getirildi. 1671'de ilk aynalı teleskopu gerçekleştirdi, ve ertesi yıl
Royal Society üyeliğine seçildi. Royal Society'e sunduğu renk olgusuna
ilişkin bildirisinin eleştirilere hedef olması, özellikle Robert Hooke
tarafından şiddetle eleştirilmesi üzerine Newton tümüyle içine
kapanarak, bilim dünyasıyla ilişkisini kesti.
1675'de optik konusundaki iki bildirisi yeni tartışmalara yol açtı.
Hooke makalelerdeki bazı sonuçların kendi buluşu olduğunu, Newton'un
bunlara sahip çıktığını öne sürdü. Bütün bu tartışma ve eleştiriler
sonucunda 1678'de ruhsal bunalıma giren Newton ancak yakın dostu ünlü
astronom ve matematikçi Edmond Halley'in çabalarıyla altı yıl sonra
bilimsel çalışmalarına geri döndü.
Cambridge Üniversitesi'nde Katolikliği yaygınlaştırma ve egemen
kılma çabalarına karşı başlatılan direniş hareketine öncülük eden
Newton, kral düşürüldükten sonra 1689'da üniversitenin parlamentodaki
temsilciliğine seçildi. 1693'de yeniden bir ruhsal bunalıma girdi ve
yakın dostlarıyla, bu arada Samuel Pepys ve John Locke ile arası
bozuldu. İki yıl süren bir dinlenme döneminden sonra sağlığına yeniden
kavuştuysa da bundan sonraki yaşamında bilimsel çalışmaya eskisi gibi
ilgi duymadı. Daha sonra 1699'da Fransız Bilimler Akademisi'nin yabancı
üyeliğine 1703'de Royal Society'nin başkanlığına seçildi.
Mart 1727). İngiliz fizikçi, matematikçi, astronom, mucit, filozof ve
simyacıdır. Tarihteki en büyük matematikçi ve bilim adamlarından biri
olduğu düşünülür. Bilim devrimine ve heliyosentirizm'in gelişmesinde
büyük katkıları olmuştur.
Hayatı
Isaac Newton 4 Ocak 1643'te İngiltere'nin Lincolnshire kentinde
doğdu. Çiftçi olan babasını doğumundan üç ay önce kaybetmişti. Annesi
ikinci kez evlendi. İkinci evlilikten üç üvey kardeşi olan Isaac
anneannesinde kalıyordu. On iki yaşında Grantham'da King's School'a
yazılan Newton, bu okulu 1661'de bitirdi. Aynı yıl Cambridge
Üniversitesi'ndeki Trinity Kolej'e girdi. Nisan 1665'te bu okuldan
lisans derecesini aldı. Lisansüstü çalışmalarına başlayacağı sırada
ortalığı saran veba salgını yüzünden üniversite kapatıldı.
Salgından korunma amacıyla annesinin çiftliğine sığınan Newton,
burada geçirdiği iki yıl boyunca en önemli buluşlarını gerçekleştirdi.
1667'de Trinity Kollej'e öğretim üyesi olarak döndüğünde diferansiyel
ve integral hesabın temellerini atmış, beyaz ışığın renkli
bileşenlerine ayrıştırılabileceğini saptamış ve cisimlerin
birbirlerini, uzaklıklarının karesi ile ters orantılı olarak çektikleri
sonucuna ulaşmıştı. Çekingenliği yüzünden Newton her biri bilimde
devrim yaratacak nitelikteki bu buluşların çoğunu uzun yıllar sonra
(örneğin türev ve integral hesabı 38 yıl sonra) yayınlamıştır.
Lisansüstü çalışmasını ertesi yıl tamamlayan Newton 1669'da henüz
27 yaşındayken Cambridge Üniversitesi'nde matematik profesörlüğüne
getirildi. 1671'de ilk aynalı teleskopu gerçekleştirdi, ve ertesi yıl
Royal Society üyeliğine seçildi. Royal Society'e sunduğu renk olgusuna
ilişkin bildirisinin eleştirilere hedef olması, özellikle Robert Hooke
tarafından şiddetle eleştirilmesi üzerine Newton tümüyle içine
kapanarak, bilim dünyasıyla ilişkisini kesti.
1675'de optik konusundaki iki bildirisi yeni tartışmalara yol açtı.
Hooke makalelerdeki bazı sonuçların kendi buluşu olduğunu, Newton'un
bunlara sahip çıktığını öne sürdü. Bütün bu tartışma ve eleştiriler
sonucunda 1678'de ruhsal bunalıma giren Newton ancak yakın dostu ünlü
astronom ve matematikçi Edmond Halley'in çabalarıyla altı yıl sonra
bilimsel çalışmalarına geri döndü.
Cambridge Üniversitesi'nde Katolikliği yaygınlaştırma ve egemen
kılma çabalarına karşı başlatılan direniş hareketine öncülük eden
Newton, kral düşürüldükten sonra 1689'da üniversitenin parlamentodaki
temsilciliğine seçildi. 1693'de yeniden bir ruhsal bunalıma girdi ve
yakın dostlarıyla, bu arada Samuel Pepys ve John Locke ile arası
bozuldu. İki yıl süren bir dinlenme döneminden sonra sağlığına yeniden
kavuştuysa da bundan sonraki yaşamında bilimsel çalışmaya eskisi gibi
ilgi duymadı. Daha sonra 1699'da Fransız Bilimler Akademisi'nin yabancı
üyeliğine 1703'de Royal Society'nin başkanlığına seçildi.